سقف تیرچه بلوک و مشکلات فنی و اقتصادی آن

مقدمه

سقف‌های گنبدی شکل و طاق ضربی به دلیل معماری و جنس مصالح زمانه یعنی خشت و گل، بهترین و شاید تنها گزینه‌ی موجود بوده‌اند. بعد از ورود آجر و تیرآهن به عرصه‌ی ساخت و ساز سقف‌های طاق ضربی آجری متداول شد. اما با گذشت زمان و تجربه‌ی چندین زلزله در کشورمان، مهندسین و حتی مردم عادی متوجه عملکرد ضعیف این نوع سقف در برابر زلزله شدند؛ بطوری که طبق گزارش‌های بدست آمده، تقریباً تمامی سقف‌های طاق ضربی در زلزله‌های گذشته تخریب شده‌اند. پس از آن اقبال عمومی به سمت سقف تیرچه بلوک رفت.

تاریخچه سقف تیرچه بلوک و سقف تیرچه یونولیت

سقف رایج بعدی که در صنعت ساختمان به سرعت فراگیر شد، سقف تیرچه بلوک بود. این نوع سقف از تیرچه‌های بتنی، بلوک به عنوان پرکننده، یک شبکه میلگرد و بتن روی آن تشکیل شده است. در واقع این سقف متشکل از مجموعه تیرهایT شکل کنار هم است. در این سقف ابتدا از بلوک‌های سیمانی استفاده می‌شد، اما بعد بلوک‌های سفالی به دلیل سبک‌تر بودن بکار گرفته شد.

بلوک‌های سفالی در زمان حمل، نصب و بتن ریزی سقف دچار شکستگی و پِرت زیاد مصالح می‌باشند. شکسته شدن بلوک‌ها باعث نفوذ بتن در آن‌ها و در نتیجه بالا رفتن وزن واقعی سقف از مقدار محاسباتی می‌شود. برای رفع مشکلات بیان شده از بلوک‌های یونولیتی استفاده شد.

بکارگیری بلوک‌های یونولیتی توانست مشکل سنگین نمودن سقف توسط پرکننده‌های قبلی را حل کند. اما مقاومت پایین آن‌ها در برابر آتش و متصاعد کردن دود مشکلی بود که با بکارگیری آن‌ها بوجود می‌آمد. البته تلاش شد این مشکل با استفاده از بلوک‌های یونولیتی کندسوز برطرف گردد. اما به هر حال استفاده از مصالحی که حین آتش‌سوزی طعمه‌ی حریق می‌گردد مقاومت ساختمان در برابر آتش را می‌کاهد و حس عدم امنیت را به ساکنین القا می‌کند. همه‌ی این تلاش‌ها تنها برای اصلاح و بکارگیری بهترین پرکننده بود که موفقیت چندانی نداشت. با گذشت زمان مشکلات فنی و اجرایی دیگری هم خود را نشان دادند که مربوط به تیرچه‌ها می‌شدند. تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• ساخت تیرچه‌های سقف تیرچه بلوک در شرایط نامناسب کارگاهی.

• بکارگیری مصالح نامناسب در سقف تیرچه بلوک.

• ساخت تیرچه‌ها با استفاده از مصالح کاملاً غیراستاندارد توسط افراد سودجو و فروش آن‌ها در بازار مصرف.

• عدم پوشش مناسب بتن در طول و انتهای میلگردهای تیرچه‌ها.

• نشت بتن و شیرآبه‌ی آن از بین تیرچه‌ها و بلوک‌ها.

جهت رفع این نقیصه استفاده و ساخت تیرچه‌های فلزی متداول شد که باز سقف را سنگین نمود و مصرف فولاد را بالا برد. این یعنی صرف هزینه‌ی بیشتر. از جمله نقایص مهم دیگر سقف تیرچه بلوک عدم یکپارچگی مناسب این نوع سقف با تیرها و ستون‌ها در سازه‌های فلزی و نیز صلبیت پایین آن است. عملکرد ضعیف و نه چندان خوب این سقف در زلزله‌های گذشته و اخیر که باعث بروز خسارات سنگین مالی و بعضاً جانی شده است در کنار اجرای کم کیفیت آن، دلیلی بر این ادعاست. بنابراین جامعه‌ی مهندسین و متقاضیان مسکن را بر آن داشته است که در انتخاب سقف تجدید نظر کنند.

در کنار این موضوع، اختصاص بیشترین وزن یک سازه به سقف‌ها باعث می‌شود که انتخاب بهترین سقف با توجه به کاربری و طول دهانه اهمیت دوچندان یابد. خوشبختانه باید گفت که فعالان صنعت ساختمان و تا حدودی عموم مردم کشورمان بخصوص در مناطق زلزله زده متوجه تمامی این موضوعات شده‌اند؛ در نتیجه به دنبال جایگزین مناسبی برای این نوع سقف هستند. از جمله سقف‌هایی که در طی این سال‌ها محبوبیت پیدا کرده است سقف وافل است. جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله‌ی مربوط به سقف وافل یک طرفه و سقف وافل دو طرفه مراجعه نمایید.

برای دیدن پروژه‌های معماری ما کلیک کنید.